Drought Report । महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना यंदा निसर्गाचा मोठा फटका बसला आहे. खरीप हंगामात राज्यातील अनेक जिल्ह्यांना दुष्काळाचा सामना करावा लागला. मान्सूनच्या उदासीनतेमुळे पिकांच्या पेरणीला उशीर तर झालाच पण दुष्काळामुळे उत्पादनातही मोठी घट झाली. खरीप हंगामातील हवामानाच्या तडाख्यातून शेतकरी सावरण्यापूर्वीच रब्बी हंगामातही दुष्काळाचा सामना करू लागला. तर दुसरीकडे राज्यातील शेतकरीही सरकारच्या ना-आश्वासने आणि उदासीनतेने त्रस्त आहेत.
गेल्या हंगामातील दुष्काळामुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई अद्यापपर्यंत मिळालेली नाही. त्यामुळे दुष्काळग्रस्त लातूरमधील शेतकऱ्यांनीही सरकारविरोधात निदर्शने केली आहेत. सध्या विदर्भ आणि मराठवाड्यातील बहुतांश जिल्हे भीषण दुष्काळाच्या खाईत असून, त्यामुळे शेतीचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान होत आहे.
रब्बी हंगामाच्या पेरणीत हवामान शेतकऱ्यांच्या विरोधात आहे. पाऊस पडत नाहीये. त्यामुळे जमिनीत ओलावा राहत नाही. शेतात पुरेसा ओलावा नसल्यास बियाणे उगवत नाही. त्यामुळे पेरणीला उशीर होत आहे. हवामान खात्याचा अहवाल आश्चर्यकारक आहे. राज्यातील अनेक जिल्हे दुष्काळाच्या खाईत आहेत. शेतकऱ्यांना तात्काळ दिलासा देण्याऐवजी राज्य सरकार आश्वासने देत आहे. मात्र खरीप हंगामात झालेल्या नुकसानीची भरपाई अद्याप मिळालेली नसताना या हंगामातील नुकसानीची भरपाई कधी मिळणार, हाच प्रश्न आहे.
कोणत्या जिल्ह्यांवर दुष्काळाचे संकट आहे?
1 ऑक्टोबर ते 17 नोव्हेंबर या कालावधीत झालेल्या पावसाचा अहवाल हवामान खात्याने प्रसिद्ध केला आहे. पालघरमध्ये 89 टक्के, ठाण्यात 60, अहमदनगरमध्ये 92, धुळ्यात 96, जळगावमध्ये 99, कोल्हापूरमध्ये 73, नंदुरबारमध्ये 100, नाशिकमध्ये 81 आणि सांगलीमध्ये 67 टक्के पाऊस झाल्याचं सांगण्यात आलं. तसेच मराठवाड्यात सरासरीपेक्षा ८९ टक्के कमी पावसाची नोंद झाली आहे.
मराठवाडा विभागातील बीड जिल्ह्यात सरासरीपेक्षा 93 टक्के कमी, छत्रपती संभाजीनगरमध्ये 98 टक्के, धाराशिवमध्ये 77, हिंगोलीमध्ये 98, जालन्यात 100, नांदेडमध्ये 97 आणि परभणीमध्ये 99 टक्के पाऊस झाला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या अडचणी वाढल्या आहेत. हा पाऊस सामान्यपेक्षा खूपच कमी आहे. पावसाअभावी पिकांची पेरणी कशी करायची, असा पेच आता शेतकऱ्यांसमोर आहे.
