Bamboo farming । बांबू ही एक टिकाऊ, बहुमुखी नैसर्गिक वनस्पती आहे जी शेतकर्यांच्या घराच्या अंगणापासून रणांगणात शत्रूंविरुद्ध लाठ्या खेळण्यापर्यंत अनेक कामांसाठी मदत करते. लग्नमंडपापासून ते मृत्यूशय्येपर्यंत सोबत असल्याने जीवनातही ते खूप उपयुक्त आहे. हवामानातील बदलांनुसार बदल घडवून आणण्याच्या क्षमतेमुळे बांबूने हे सिद्ध केले आहे की ते कोणत्याही परिस्थितीत वाढण्यास सक्षम आहे.
पूर असो वा दुष्काळ, वाळवंट असो किंवा डोंगराळ प्रदेश, हा बांबू सहज वाढतो. सुपीक किंवा नापीक जमिनीतही ते यशस्वीपणे वाढू शकते. बांबूची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे. त्यामुळे याला ‘ग्रीन गोल्ड’ म्हटले जाते आणि शेतकऱ्यांसाठी ते खरे एटीएम मानले जाते.
हिरवे सोने किती उपयुक्त आहे?
वास्तविक, बांबू ही बहुउद्देशीय वनस्पती आहे, म्हणून त्याला हिरवे सोने असे म्हणतात. बांबूचा वापर बांधकामापासून ते कॅटरिंग आणि कुटीर उद्योगांपर्यंत सर्वच गोष्टींमध्ये मोठ्या प्रमाणावर केला जातो. तसेच अगरबत्ती उद्योग, पॅकिंग उद्योग, कागद उद्योग आणि वीजनिर्मिती इ. साधारणपणे, शहरे, गावे किंवा गावांमध्ये सिमेंटची घरे बांधताना, त्याचा वापर तुमच्या लक्षात आला असेल. पण डेकोरेटिव्ह, किचन आणि घरगुती वस्तू बनवण्यातही त्याचा खूप उपयोग होतो.
हे वाद्य आणि आयुर्वेदिक औषध म्हणून वापरले जाते. त्यापासून चांगल्या दर्जाच्या चेचरी आणि चटया बनवल्या जातात. पूर, भूकंप आणि वादळाचा धोका असलेल्या भागात बांबूची घरे अधिक सुरक्षित मानली जातात. एवढेच नाही तर मातीची धूप रोखण्यातही बांबू महत्त्वाची भूमिका बजावते. पूरग्रस्त भागात, जेथे इतर पिकांचे नुकसान होते, तेथे बांबू सुरक्षित राहतो.
बांबूला शेतकऱ्यांचे एटीएम म्हणतात. त्याच्या बहुगुणिततेमुळे बांबू विकण्यास कोणतीही अडचण येत नाही. खरेदीदार किंवा व्यापारी स्वतः शेतातून बांबू तोडून घेऊन जातात. ना बाजाराचा त्रास, ना किमतीचा संकोच. तसेच, इतर पिकांवर सतत लक्ष ठेवावे लागते, त्यासाठी जास्त मानवी श्रम लागतात, तर बांबू बाग, एकदा लावल्यानंतर, जास्त मानवी श्रम लागत नाहीत, आणि 5 वर्ष ते 30 वर्षानंतर, तोपर्यंत, नियमित उत्पन्न चालू राहते.
बांबूची लागवड कशी करावी?
वालुकामय चिकणमातीपासून ते गुळगुळीत, खडकाळ आणि पाणथळ जमीन बांबूच्या लागवडीसाठी चांगली आहे. तुम्ही ते दुर्लक्षित भागातही वाढवू शकता. परंतु बांबूच्या व्यावसायिक लागवडीसाठी सुरुवातीला खूप लक्ष द्यावे लागते. मान्सूनचा काळ त्याच्या लागवडीसाठी चांगला आहे, म्हणून जून ते सप्टेंबर हे महिने योग्य आहेत. तुम्ही शेताची नांगरणी करून, सपाट करून आणि नंतर बियाणे प्रसारित करून किंवा वनस्पतिवत् होणार्या पद्धतींनी बांबू लावू शकता. मुख्यतः 01 वर्षे जुने कंद आणि कंदयुक्त बीट लावणीसाठी वापरतात.